Middelburg, 16 juni 2023
Voorzitter,
Vandaag vinden de eerste algemene beschouwingen plaats van deze bestuursperiode. De laatste keer dat dit college verantwoording aflegt over het afgelopen jaar. Deze algemene beschouwingen geven wij als VVD Zeeland de titel aan onze vrijheid zijn wij trouw.
Roerige tijden
2022 was een roerig jaar, waarin bleek dat vrijheid niet vanzelfsprekend is. De oorlog in Oekraïne maakt dat pijnlijk duidelijk. Het was ook een jaar waarin een einde kwam aan de meeste coronamaatregelen, maar niet aan de effecten ervan. Sommige inwoners ervaren nog steeds beperkingen in hun vrijheid als gevolg van long covid, Ondernemingen in diverse sectoren zijn weliswaar weer open, maar de opgebouwde schulden wegen zwaar en beperken ondernemers in hun vrijheid om te ondernemen en te investeren.
Ook de klimaat- en stikstofopgave leidt tot bestaansonzekerheid. Het afgelopen jaar gaat de boeken in als een jaar waarin ondernemers in de landbouwsector massaal in protest kwamen omdat zij zich bedreigd voelen in hun bestaan, 'een kaartje' stond hier symbool voor. Ook moesten velen keuzes maken om het leven anders in te richten omdat het leven fors duurder werd.
In deze omstandigheden is met de voeten in de Zeeuwse klei gewerkt aan de Zeeuwse opgaven. We lichten er een aantal uit.
Nationaal Programma Landelijk Gebied (NLPG).
In 2022 is gestart met de uitwerking van het Nationaal Programma Landelijk Gebied en zijn de eerste Natuurdoel Analyses opgeleverd. We stemden in met de richtingennotitie landelijk gebied en stikstof wat de opmaat vormde voor het gebiedsprogramma 0.5.
Voor de VVD Zeeland zijn innovatie, vrijwilligheid, bijdragen van- en ontwikkelingsmogelijkheden voor alle sectoren belangrijke luitlanspunten in de aanpak. In dit verband wijzen wij ook op de verantwoordelijkheid van het Rijk voor de buitenlandaanpak, scheepvaart en legalisatie PAS melders.
Gedeputeerde Staten stellen voor om 822.000 in 2023 en in 2024 ruim 1.8 miljoen beschikbaar te stellen in het kader van het gebiedsprogramma. Kunnen Gedeputeerde Staten aangeven waar zij deze middelen specifiek voor willen inzetten?
Infrastructuur
Er zijn belangrijke besluiten genomen om de verkeersveiligheid en doorstroming op de Zeeuwse wegen te verbeteren. Er is ingestemd met de definitieve aanpak van de Traverse Kapellebrug en Zanddijk-Molendijk, en de benodigde financiële middelen zijn beschikbaar gesteld.
De VVD Zeeland rekent erop dat in deze bestuursperiode beide projecten tot uitvoering komen. Daarnaast verwachten we dat er stevige stappen gezet gaan worden om de verkeersveiligheid en doorstroming verder te verbeteren. Zodat iedereen vrij en veilig van A naar B kan reizen.
Openbaar vervoer
Gedeputeerde Staten stellen in de voorjaarsbijstelling opnieuw voor om 1,5 miljoen extra in het Zeeuwse OV te investeren omdat de reizigersaantallen nog steeds niet op het oude niveau terug zijn. Zo langzamerhand kun je de vraag stellen of de reizigersaantallen van nu, ook niet de aantallen vaan de toekomst zijn. Nieuwe vormen van openbaar vervoer naast de inzet van grote bussen zijn hard nodig. De nieuwe strategie moet in de praktijk gebracht worden.
De VVD Zeeland maakt zich zorgen over de meerjarenbegroting van de Fast Ferry. Deze staat onder druk. In 2022 hebben Provinciale Staten ingestemd met het onderzoek naar de mogelijkheden om na 2027 Zero-Emissie schepen in te zetten ter vervanging van de huidige schepen. Wanneer mogen we de uitkomsten van dit onderzoek verwachten?
Wind in de Zeilen
In 2022 is uitvoering gegeven aan het pakket Wind in de Zeilen. In het oog springen hierbij de vertraging van de realisatie van het justitieel complex Vlissingen en het Delta Climate Center. De VVD zal er de komende periode op toezien dat het volledige pakket Wind in de Zeilen wordt uitgevoerd.
Ruimtelijke ontwikkelingen
Met de vaststelling van de Omgevingsverordening eind vorig jaar zijn belangrijke stappen gezet om ons beleid aan te passen aan de veranderende omstandigheden. Met de overdracht van de gronden in Waterdunen nadert de afronding. De aanpassing van de getijdenduiker vormt de laatste horde voor het project afgesloten kan worden. Wij rekenen erop dat dit volgens planning gaat verlopen binnen het beschikbaar gestelde budget.
Pfas beperkt ons als mensen in onze vrijheid. Het afgelopen jaar is onverminderd hard gewerkt aan een aanpak. Wij zijn er nog lang niet, maar eer zijn goede stappen gezet op het gebied van bewustwording, onderzoek en aanpak. Wat in de komende jaren voortgezet moet worden.
Wonen
In Zeeland is het net als in heel Nederland moeilijk om passende woningwet vinden. Dit heeft grote gevolgen voor mensen omdat zij hierdoor beperkingen ervaren in de wijze waarop zij het leven willen vormgeven. Het deze week gepubliceerde woonnoodonderzoek bevestigt dit nogmaals. Met de uitvoering van de Zeeuwse woonagenda en de vaststelling van het woonbod ter voorbereiding oude woondeal zijn stappen gezet om het aanbod aan woningen in Zeeland te verruimen en bestaande woningen te verbeteren. Wat de VVD Zeeland betreft is uitvoering van de woondeal en de Zeeuwse woonagenda een belangrijke prioriteit in 2023.
Cultuur
In 2022 is de Ontwikkelagenda cultuur verder vormgegeven door middel van de bouwsteen museumbeleid en ontwikkelprogramma. Daarmee zijn stappen gezet naar nieuw cultuurbeleid gericht op samenwerking en verdere professionalisering, dat bijdraagt aan de aanpak van belangrijke maatschappelijke opgaven. In de ogen van de VVD kan zo worden bijgedragen aan de ontwikkeling van de leefomgeving en brede welvaart.
Financiën
Een belangrijke mijlpaal vorig jaar was de besluitvorming over de verkoop van Wholesale PZEM Wat naar de toekomst nog financiële ruimte zal geven.
De jaarrekening 2022 heeft een positief saldo van € 13,8 miljoen. Het college van Gedeputeerde Staten stelt voor dit positieve resultaat toe te voegen aan de algemene reserve en de bestemmingsreserve meerjarige projecten.
Net zoals in de afgelopen jaren is er sprake van een financieel gezonde positie met beperkte ruimte om te investeren en een algemene reserve die toereikend is om risico's te kunnen opvangen.
De VVD Zeeland constateert dat er een solide financieel beleid is gevoerd en kan instemmen met de Statenvoorstellen over de jaarrekening, voorjaarsbijstelling en kaderstelling begroting 2024. Wij vragen aandacht voor de opvolging van de aanbevelingen van de auditcommissie.
Tot slot
Wij bedanken dit college voor de geleverde inspanningen, betrokkenheid en daadkracht waarmee het Zeeland in de afgelopen vier jaar heeft bestuurd.