We maakten kennis met massale boerenprotesten, waaronder die van 1 oktober 2019 op het Malieveld. Nu drie jaar later is de crisis compleet. Een op 10 juni gepresenteerde aanpak stikstof lijkt de problemen alleen maar groter te maken in plaats van bij te dragen aan een oplossing. Op het bijbehorende inmiddels beruchte kaartje staan niet alleen doelen voor de aantoonbaar overbelaste natura 2000 gebieden, maar ook is het natuurnetwerk Zeeland opgenomen, evenals transitiegebieden met richtinggevende doelen, en dat zonder enige onderbouwing! De VVD Zeeland vindt dit volstrekt onacceptabel. Wij beschouwen deze kaart dan ook als verkeerd geadresseerd en kan daarom retour afzender.
Agrarische ondernemers in onze provincie leven en ondernemen in onzekerheid. Want de gepresenteerde plannen en het kaartje zorgen ervoor dat agrarische ondernemers zich afvragen of er nog toekomst is voor hun bedrijf en zo ja, welke dan en hoe dan? Daarnaast worden ze nu al geconfronteerd met de gevolgen van plannen voor hun dagelijkse bedrijfsvoering. Ik sprak de afgelopen weken met agrarische ondernemers die geen financiering meer konden krijgen voor het plaatsen van zonnepanelen of aanpassingen in hun bedrijfsvoering als gevolg van de plannen. Ook de grond is opeens minder waard geworden. Dit kan niet de bedoeling zijn. De onzekerheid knaagt enorm en zorgt ervoor dat ondernemers niet meer kunnen doen waar ze goed in zijn, met liefde en passie ondernemen en zorgen voor eten op ons bord. Wij hebben geen enkele agrarische ondernemer gesproken die geen bijdrage wil leveren aan de oplossing.
De VVD Zeeland wil Gedeputeerde Staten graag vragen om een informatieloket of anderszins in te richten waar ondernemers en inwoners met vragen terecht kunnen om onzekerheid daar waar mogelijk weg te nemen. Willen Gedeputeerde Staten hier vorm en inhoud aan geven?
Want dan wel?
De VVD ontkent de problemen niet, natuurherstel en verbetering van de biodiversiteit zijn nodig en de stikstofdepositie moet worden teruggebracht. De provincie moet uiterlijk op 1 juli 2023 een gebiedsplan inleveren.
De VVD wil graag een aantal uitgangspunten formuleren:
1. Het kaartje gaat van tafel, toevoeging op deze manier van het natuurnetwerk is niet acceptabel.
2. Breng alle oplossingen in kaart, deze moeten gericht zijn op natuurherstel en het verminderen van de stikstofdepositie. Iedere sector levert een bijdrage maar met als absolute randvoorwaarde dat economische ontwikkelingen in alle sectoren mogelijk moeten blijven, ook voor de landbouw. Een sociaal economische impactanalyse gericht op de landbouw moet onderdeel zijn van het gebiedsplan.
3. Oplossingen moeten passen bij de door de provincie Zeeland beïnvloedbare bronnen van stikstofdepositie en moeten realiseerbaar en haalbaar zijn. Het Rijk moet haar verantwoordelijkheid nemen voor maatregelen in de industrie, scheepvaart, het buitenland deel en ammoniak van Zee. Immers 70% van de depositie komt daar vandaan.
4. De 55 Zeeuwse PAS melders moeten zo snel mogelijk gelegaliseerd worden via bronaanpak door het RIJK.
5. Oplossingen moeten juridisch houdbaar zijn en zorgen voor vergunningverlening in het kader van de Wet Natuurbescherming
6. De inzet moet gericht zijn op de overbelaste gebieden
7. Inzetten op de lopende gebiedsprocessen voor de Kop van Schouwen en de Manteling op Walcheren
8. De VVD steunt oplossingsrichtingen zoals zandsuppleties, zoet water, precisie landbouw en duurzame mobiliteit
9. De feiten dienen voorop te staan. Meten is weten, zowel naar de stand van de natuur als naar de vermindering van stikstofdepositie.
10. Er moet ruimte zijn voor ondernemers om te kunnen ondernemen; dat betekent dat innovaties onderdeel zijn van de oplossing
11. Oplossingen moeten uitvoerbaar zijn binnen de financiële kaders en uitvoeringscapaciteit
Tenslotte voorzitter, een aantal vragen aan Gedeputeerde Staten:
1. Hoe willen Gedeputeerde Staten omgaan met het proces om te komen tot een gebiedsplan, terwijl er nog doelen toegevoegd gaan worden en er nog doelen geformuleerd worden voor andere sectoren die mogelijk in mindering gebracht kunnen worden op het doel dat gehaald moet worden?
2. Willen Gedeputeerde Staten nogmaals de positie van de PAS melders onder de aandacht brengen en aangeven dat er een oplossing voor deze groep ondernemers moet komen op zeer korte termijn?
3. Willen Gedeputeerde Staten het Kabinet vragen om methoden die geschikt zijn om de sitkstofuitstoot en -neerslag op lokaal niveau nauwkeurig te meten?
4. Willen Gedeputeerde Staten ervoor zorgen dat er geen nieuwe Natura 2000 gebieden meer worden aangewezen en is Gedeputeerde Staten bereid om bij/in Europa te pleiten voor het schrappen van Natura 2000 gebieden?
5. Waar kunnen agrarische ondernemers zich melden die vrijwillig willen stoppen?
6. De VVD is van mening dat ook wij als overheid een bijdrage kunnen en moeten leveren aan de vermindering van stikstofdepositie in Zeeland. Wij zien kansen om over te schakelen op een nieuwe Westerschelde Ferry. Willen Gedeputeerde Staten deze oplossingsrichting meenemen?
7. Op welke wijze voert Gedeputeerde Staten het gesprek over de financiële randvoorwaarden en de benodigde uitvoeringscapaciteit met het Rijk?
8. Op welke termijn denken Gedeputeerde Staten met een eerste inhoudelijke versie van het gebiedsplan te komen? Is Gedeputeerde Staten het met de VVD eens dat dit proces zorgvuldig dient te verlopen met alle partners, maar dat ook snelheid geboden is om duidelijkheid en toekomstperspectief te bieden voor alle sectoren?
9. Willen Gedeputeerde Staten ervoor pleiten dat de in Vlaanderen te nemen maatregelen en de resultaten op de emissie in Zeeland kunnen worden ingerekend?