Voorzitter, diverse keren hebben we al kunnen reageren op de Regionale Energie Strategie 2.0. De VVD hamert er steeds weer op om ook het MKB, en dan met name zij die niet op bedrijventerreinen zijn gevestigd, te helpen om hun gebouwen en hun bedrijfsprocessen te verduurzamen. Stijgende energielasten en netcongestie zijn belangrijke onderwerpen waar deze kleine ondernemers mee te maken hebben. Tijd en kennis ontbreken vaak om er zelf mee aan de slag te gaan.
Deze maand, om precies te zijn op 1 november is het ontzorgingsprogramma voor kleine en micro MKB’ers gestart. In die subsidieregeling kunnen 200 ondernemers, die maximaal 50 medewerkers in dienst hebben, tot maximaal €2500 advieskosten terugkrijgen, om daarmee inzicht te krijgen hoe zij hun vastgoed en desgewenst ook hun bedrijfsprocessen kunnen verduurzamen.
Alle beetjes helpen zullen we maar zeggen, en dat gaat ook nodig zijn want het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) concludeerde in de eind oktober gepubliceerde Klimaat- en Energieverkenning 2024 (KEV 2024) dat Nederland slechts een kleine kans heeft om de CO2-doelstellingen, namelijk 55% CO2-reductie ten opzichte van 1990, voor 2030 te halen. Dat is zorgelijk, voorzitter. De VVD wil dat we keihard doorwerken om de klimaatdoelen te bereiken. Sterker nog, dan is versnelling nodig! En houdt daarbij oog voor de kleine ondernemingen.
Zorgpunt blijft, wat we ook wel de energie paradox noemen - nu al heeft de transitie niet het gewenste tempo - terwijl de vraag naar energie stijgt, zie je dat teruggegrepen wordt op hybride systemen waarbij elektrificatie en fossiele energie hand in hand gaan. Dat de energietransitie een wicked problem is, blijkt ook uit een ander bericht van begin oktober. In dit geval gaat het om de recreatiesector op noord-Walcheren. Afgelopen jaren zijn in hoog tempo grootschalige zonnedaken in de gemeenten Veere en Middelburg gerealiseerd. Daarnaast is het stroomverbruik flink toegenomen door de groei en verduurzaming van onder meer woningen en de recreatiesector. Mooie ontwikkelen die aantonen dat partijen de energietransitie serieus aanpakken. Echter hierdoor, door deze snelle groei, is de maximale capaciteit van het elektriciteitsnet – zowel voor afname als voor terug levering – bereikt. Netcongestie!
Voorzitter, het zijn zo maar wat nieuwsberichten om aan te geven, hoezeer een Regionale Energie Strategie nodig is. Sinds de 1.0 versie zijn we meer en meer gaan beseffen, dat alles met alles samenhangt, daarom ligt in deze 2.0-versie onze focus niet langer op wind- en zonne-energie maar op alle energiedragers, zoals warmte, elektriciteit en duurzame gassen. Het geeft ook aan hoe veelomvattend deze strategienota is. Een nota waarin we de manier beschrijven waarop we ons nieuwe energiesysteem vorm willen geven, namelijk langs de hoofdthema’s: elektriciteit, gebouwde omgeving en mobiliteit. Onze complimenten voor deze strategienota maar…we hebben geen tijd om tevreden achterover te leunen. We moeten door!
Als Provincie stellen we ons achter de beleidsdoelstellingen van het Rijk, en dat moet ook. Juist omdat de kans dat we deze in 2030 realiseren klein is, moeten we letterlijk en figuurlijk al onze energie inzetten om over 25 jaar CO2-neutraal te zijn. Als tussenstap blijft 55%-CO2-reductie in 2030 ons doel maar het betekent óók dat we nu al vooruit moeten plannen ná 2030. Voor de VVD is het tempo in de uitvoering cruciaal. Kan de gedeputeerde iets zeggen over versnelling?
De VVD wil bij de uitvoering en versnelling een belangrijk aandachtspunt meegeven, namelijk dat draagvlak en draagkracht van onze regio in balans blijft. In toenemende mate zien we bij onze ondernemers en Zeeuwse burgers een sterke behoefte aan transparantie en betrokkenheid bij beslissingen over energieprojecten. Zeker, voorzitter, het klopt dat we verschillende verantwoordelijkheden hebben om onze gezamenlijke ambitie te realiseren. De Provincie is niet het directe aanspreekpunt voor burgers als het gaat om verduurzaming. Maar juist omdat er vanuit verschillende verantwoordelijkheden met burgers gecommuniceerd wordt, is ook hier samenhang belangrijk.